Overslaan en naar de inhoud gaan

Verslag temperatuuronderzoek Europa in 2023 door Copernicus

Het rapport "2023 Global Climate Highlights", gepubliceerd door de Copernicus Climate Change Service, onderdeel van het EU-aardobservatieprogramma, markeert 2023 als het wereldwijd warmste jaar sinds het begin van de wereldwijde gegevensregistratie in 1850. Met een gemiddelde wereldtemperatuur van 14,98 °C, overtrof 2023 het vorige recordjaar 2016 met een aanzienlijk verschil van 0,17 °C. De temperaturen waren boven het gemiddelde gedurende 11 maanden in 2023 en september was de warmste maand ooit geregistreerd.

Met temperaturen die hoger waren dan het gemiddelde gedurende 11 van de 12 maanden van het jaar, was 2023 het op één na warmste jaar voor Europa. De ongekende temperaturen vanaf juni resulteerden in een gemiddelde temperatuur die 1,02 °C boven het gemiddelde van 1991-2020 lag. Alleen in 2020 werd ooit een hogere gemiddelde jaarlijkse temperatuur geregistreerd.

2023 was een uitzonderlijk jaar waarin klimaatrecords als dominostenen vielen. Niet alleen is 2023 het warmste jaar ooit geregistreerd op aarde, maar het is ook het eerste jaar waarin elke dag minstens 1°C warmer is dan de pre-industriële periode. "De temperaturen van 2023 zullen waarschijnlijk die van elke periode in de afgelopen 100.000 jaar overtreffen", zegt Samantha Burgess, adjunct-directeur van de Copernicus Climate Change Service. 

Het jaar 2023 wordt dus bevestigd als het warmste kalenderjaar sinds 1850, het jaar waarin wereldwijde temperatuurgegevens werden geregistreerd. De wereldwijde gemiddelde temperatuur was 14,98 °C, wat 0,17 °C meer is dan het hoogste jaarlijkse gemiddelde dat in 2016 werd geregistreerd.

Het is waarschijnlijk dat een periode van 12 maanden die eindigt in januari of februari 2024 meer dan 1,5 °C boven het pre-industriële niveau (1850-1900) zal liggen. December was wereldwijd de warmste maand ooit geregistreerd, met een gemiddelde temperatuur van 13,51 °C, wat 0,85 °C boven het gemiddelde van 1991-2020 en 1,78 °C boven het niveau van 1850-1900 lag.


De gemiddelde oppervlaktetemperaturen van de zee (SST's) bleven langdurig en uitzonderlijk hoog, waarbij ze recordniveaus bereikten voor de periode van april tot december. Het jaar 2023 werd gekenmerkt door een overgang naar El Niño. In het voorjaar van 2023 eindigde La Niña en in juli nam El Niño het over.

Deze ongekende SST's waren geassocieerd met hittegolven op zee over de hele wereld, met name in bepaalde delen van de Middellandse Zee, de Golf van Mexico en het Caribisch gebied, de Indische Oceaan en de Noordelijke Stille Oceaan, evenals in grote delen van de Noordelijke Atlantische Oceaan.Het rapport vat de klimatologische extremen samen waarmee men in 2023 te maken kreeg, evenals de belangrijkste factoren die blijven bijdragen aan het versnellen van klimaatveranderingen. Meer specifiek kijkt het naar het El Niño-fenomeen, dat bijdraagt aan stijgende zeetemperaturen, evenals broeikasgasemissies en andere natuurlijke en antropogene factoren.


Echter, stijgende temperaturen zijn niet het enige focuspunt van het rapport. Het toenemende aantal extreme weersgebeurtenissen vormt een uitdaging voor de civiele beschermingsgemeenschap in Europa en wereldwijd. Het afgelopen jaar vonden een groot aantal extreme weersgebeurtenissen plaats, waaronder hittegolven, overstromingen en droogtes.

Niet alleen wordt deze toename aangewakkerd door klimaatverandering, maar zoals het rapport opmerkt, kunnen extreme gebeurtenissen ook invloed hebben op het wereldwijde klimaat. Bijvoorbeeld, in 2023, stegen de koolstofemissies als gevolg van bosbranden met 30% ten opzichte van het voorgaande jaar, grotendeels als gevolg van het verwoestende brandseizoen in Canada.

Dr Carlo Buontempo (@carlo_mastodon@c.im) - C.IM

 

Carlo Buontempo, Directeur van de Copernicus Climate Change Service

De extremen die we de afgelopen maanden hebben waargenomen, vormen een dramatische getuigenis van hoe ver we nu afstaan van het klimaat waarin onze beschaving zich ontwikkelde. Dit heeft diepgaande gevolgen voor het Akkoord van Parijs en alle menselijke inspanningen. Als we ons klimaatrisicoprofiel succesvol willen beheren, moeten we dringend onze economie decarboniseren en tegelijkertijd klimaatgegevens en kennis gebruiken om ons voor te bereiden op de toekomst.

 

 

 

 

Copernicus is een onderdeel van het ruimteprogramma van de Europese Unie en vormt het vlaggenschipprogramma voor aardobservatie. Het biedt vrij toegankelijke operationele gegevens en diensten, waardoor gebruikers betrouwbare en actuele informatie over onze planeet en haar omgeving kunnen verkrijgen.

Bronnen:

https://www.rtbf.be/article/rapport-copernicus-2023-est-lannee-la-plus-chaude-depuis-1850-au-niveau-mondial-11308973 

 https://civil-protection-knowledge-network.europa.eu/news/2023-was-hottest-year-record-new-copernicus-report-shows