... is gewoon een synoniem voor een hogedrukgebied! Maar deze veroorzaken toch geen stormen of overstromingen, dus waarom zijn ze dan zo belangrijk? Om de kansen op bewolking, mist en lichte neerslag in te schatten. In het winterhalfjaar zijn hogedrukgebieden over het algemeen sterker en is de zonnekracht veel zwakker, waardoor het soms wekenlang somber weer kan blijven. Soms is die bewolking dik genoeg om nog voor motregen te zorgen. Anderzijds, kan het ook mistig worden wanneer de luchtstroming aan het aardoppervlak stilvalt.
Maar waarom is de kans op mist zoveel groter bij een hogedrukgebied dan bij een lagedrukgebied? De verklaring daarvoor wijst zichzelf uit wanneer we de luchtstroming gaan bekijken. In en vlakbij het centrum van een hogedrukgebied vinden er (vrij) sterke neerwaartse luchtbewegingen plaats: de koude lucht warmt op en condenseert daardoor. Met andere woorden, een hardnekkig wolkendek of een dikke mistlaag vormt zich. De lucht stroomt op kilometers hoogte samen naar deze kern, vergelijkbaar met het afvoerputje van je bad of lavabeau. Deze wordt naar beneden gestuurd, waarbij de lucht opnieuw divergeert aan het aardoppervlak. Onderstaande afbeelding schept meer duidelijkheid, met een lagedrukgebied als vergelijking waar de luchtstromingsdynamiek net omgekeerd is.
In het noordelijk halfrond (ten noorden van de evenaar/equator bvb. Europa, China, India, Midden-Oosten) draait de wind rond een hogedrukgebied in wijzerzin. In het zuidelijk halfrond (bvb. zuid-Afrika, Australië, Chili) draait de wind is dat in tegenwijzerzin. Door de corioliskracht waait de wind niet rechtstreeks van een hogedruk- naar een lagedrukkern maar stroomt hij parallel aan de isobaren. Door de wrijvingskracht echter zal de wind in de onderste laag van de atmosfeer een hoek van ongeveer 30° maken met de isobaren, in het geval van een hogedrukgebied van de hogedrukkern weg (zie onderstaand diagram).
Hoge luchtdrukgebieden hebben meestal een centrumdruk van meer dan 1013hPa. Vaak is dit 1020 à 1035hPa. Vooral in het winterseizoen kunnen er zeer sterke luchtdrukgebieden met een bijzonder hoge druk van 1045 à 1055hPa voorkomen. Voor alle duidelijkheid: dit is de luchtdruk herleid naar zeeniveau, door een correctiefactor toe te passen. De luchtdruk neemt namelijk snel af met de hoogte (1hPa per 8 meter). Stel dat de herleide luchtdruk in het hele land dezelfde zou zijn, bvb. 1000hPa, dan zou die op het hoogste punt van ons land (Signal de Botrange) 84 hectoPascal minder bedragen of 916hPa!
Bronnen:
https://www.meteo.be/nl/info/weerwoorden/anticycloon
https://www.encyclo.nl/begrip/anticycloon
https://wepowder.com/nl/weblog/2022/09/26/wat-zijn-hogedrukgebieden-en-lagedrukgebieden
